Wat Bob Ross ons kan leren over schrijven

Hij is al 25 jaar dood, maar Bob Ross was nog nooit zo populair. Op de zender VICE worden dagelijks meerdere afleveringen van ‘The joy of painting with Bob Ross’ uitgezonden en ook op sociale media circuleert de sympathieke schilder veelvuldig. Zelf ben ik een enorme fan van deze man met zijn rustgevende verhaaltjes, seventies kapsel en happy little paintings. Hij leerde duizenden mensen schilderen, maar wist je dat je ook als schrijver heel wat van deze legende kan oppikken?  

De juiste technieken gebruiken is het halve werk  

“All you need to paint is a few tools, a little instruction, and a vision in your mind.” Bob Ross

Het is fascinerend om te zien hoe Bob met zijn bijzondere nat-in-nattechniek met enkele penseelstreken een schitterend meer tot stand brengt of een besneeuwde bergtop tot leven wekt door twee keer met een plamuurmesje over het doek te gaan. He makes it look easy. Het gaat allemaal om het gebruiken van de juiste technieken.

Ook wij, schrijvers, beschikken over heel wat technieken, trucjes en tools om onze lezers in te pakken. Sommige van die technieken worden schrijfdogma’s genoemd, zoals het welbekende ‘Show don’t tell’ of ‘Schrijven is schrappen’. Ik zie het echter als technieken, die je desgewenst kan aanwenden. Gebruik ze naar believen, en je zal ervan versteld staan hoe eenvoudig schrijven wordt.

Jij bent de god van jouw wereld  

‘This is your world, you’re the creator. Find freedom on this canvas.’  Bob Ross

‘When I paint, I make up little stories in my mind,’ aldus Bob Ross terwijl hij uit het niets een naaldwoud aan de horizon doet verschijnen. ‘Look, a happy little tree lives here. Let’s give him a little friend, cause even trees need friends. There. That’s a happy little bush. You know, all kinds of creatures live there. All kinds of happy little creatures…’

Soms zet ik ’s avonds een aflevering van zijn programma op en dan heb ik het gevoel dat hij me een verhaaltje voor het slapengaan voorleest. Uit een prentenboek, waarvan hij zelf de prenten maakt terwijl ik toekijk.

Creëer jouw werelden en personages, breng iets tot stand dat enkel jij tot stand kan brengen en voor je het weet, trek je je lezers helemaal mee in jouw verhaal.

Fouten bestaan niet

We don’t make mistakes, just happy little accidents.’ Bob Ross

Veel schrijvers zijn bang om fouten te maken of niet ‘goed genoeg’ te zijn. Zelf ontsnap ik helaas ook niet aan dat soort onzekerheden. Maar zoals Bob Ross ons leert, bestaan fouten niet. Het zijn gewoon kleine, gelukkige ongelukjes. Die we kunnen oplossen, waaruit we leren, die we kunnen bijsturen.  Die we moeten maken, als we ooit iets van betekenis in de wereld willen zetten.


‘Talent is a pursued interest. Anything you’re willing to practice, you can do.’ – Bob Ross


Je hoeft je niet uit te putten in details

‘It’s hard to see things when you are too close. Take a step back and look.’ Bob Ross

Eigenlijk creëert Ross geen landschappen, maar perfecte illusies van landschappen. Enkele penseelstreken volstaan om een prachtige berglucht te creëren. Als je naar zijn schilderijen kijkt, heb je het gevoel dat je die lucht kan inademen. Dat komt omdat hij goed kan schilderen, maar ook omdat wij er een lucht in willen zien. Omdat onze ogen en hersenen die vegen verf op doek als een lucht interpreteren. Omdat we nu eenmaal goed bekend zijn met het fenomeen ‘lucht’.

Je kan alles heel gedetailleerd uitschrijven en dat is een prachtige schrijftechniek. Maar soms volstaat het om een situatie, persoon of ruimte te schetsen. Als jij als schrijver de juiste ruwe penseelstreken op het doek zet, zal je lezer er zelf een schitterend berglandschap van maken.

Wees dus niet bang om hier en daar ‘gaten’ te laten vallen. Witruimte. Ademruimte voor je lezer, een kans om zelf in te vullen.

Probeer eens om een personage te introduceren met slechts één of enkele eigenschappen, omschrijf slechts een paar of misschien zelfs één uiterlijk kenmerk. Je hoeft heus niet van elk personage de kleur van haar en ogen te vermelden, we hoeven niet te weten met welke auto hij rijdt. Tenzij dat relevant is of om de een of andere reden iets zegt over die persoon. Of iemand met een Dacia of een Porsche rijdt, kan iets zeggen over die persoon – of net niet. Aan jou de keuze.

Speel met verwachtingen, met onze neiging om alles zelf in te vullen, om verhalen en schilderijen naast de werkelijkheid te leggen en de witruimte in te vullen met onze fantasie.

Dit geldt bijvoorbeeld ook voor de opeenvolging van acties. Als je een hoofdstuk eindigt met een personage dat haar autosleutels zoekt en je begint het volgende hoofdstuk met een vervelend gesprek aan de koffiemachine op het werk, dan weten we dat ze naar haar werk is gereden.

Je hoeft dus niet te beschrijven hoe ze haar jas en schoenen aandoet, naar de voordeur loopt, de sleutel in het sleutelgat steekt, de deurklink naar beneden drukt, de deur opent, de deur weer achter zich toetrekt, naar de auto wandelt… Je snapt hem wel.

Vergeet niet om ervan te genieten

‘It’s so important to do something every day that will make you happy.’ – Bob Ross

Dit is misschien wel het belangrijkste dat we kunnen onthouden van Bob Ross. Zijn plezier werkt aanstekelijk, je ziet gewoon dat die man graag schildert. Mooi, toch?

Veel schrijfplezier!

Ontdek mijn cursus Van eeuwige uitvluchten naar eeuwige roem waarin je leert om in 14 stappen je boek te schrijven, publiceren en promoten.

Geef een reactie

Powered by WordPress.com. door Anders Noren.

Omhoog ↑

%d bloggers liken dit: