Mensen vragen me weleens waarom ik kortverhalen schrijf. Ik zou kunnen zeggen dat ik gewoon te lui ben om een roman te schrijven, maar dat zou een leugen zijn. Ik heb al meerdere romans geschreven. Ik kort ze gewoon bijna altijd in tot verhalen.
Ook de roman die ik uiteindelijk wél schreef (De Schade Beperken) had een stuk langer kunnen zijn. Het punt is: je kan altijd wel iets schrappen zonder de essentie te verliezen. Vaak kom je zelfs pas tot de essentie eens je gaat schrappen. Zo komt het dat enkele verhalen uit mijn bundel Vloedlijn hun bestaan begonnen als een relaas van honderd pagina’s of meer, om uiteindelijk als kortverhaal te eindigen.
Pas met alle overtollige ballast overboord vond ik de verhalen goed genoeg. Ze werden er efficiënter door, het kwam allemaal wat harder binnen. Doorgaans schrap ik tot ik het gevoel heb dat ik werkelijk geen woord meer kan weglaten zonder aan de kern van het verhaal zelf te raken. Dan zit het voor mij goed.
Wanneer ik poëzie schrijf, is dat effect nog groter. Ik krijg vaak van jury’s te horen dat mijn poëzie uitgebeend, uitgepuurd of gebald is. Dat er ‘geen woord te veel staat’. Sommigen houden daarvan, anderen hebben liever wat meer ‘vlees’. Maar het is mijn stijl en die zal niet snel veranderen.
Overbodig middenstuk
Ben ik echt de enige die het soms halverwege een boek opgeeft of zich met veel moeite door het middenstuk wurmt? Zelfs boeken met een ijzersterk begin en einde slabakken maar al te vaak in het midden. Hetzelfde heb ik met de meeste films. Halverwege begin ik te geeuwen, sta ik drie keer recht om te kijken of er nog chocola is of ijsbeer ik door de kamer.
Ruwe diamant
De afgelopen jaren heb ik me ook toegelegd op zeer korte verhalen van maximaal twee bladzijden – soms minder dan één bladzijde. Dat genre heeft evenveel kwaliteiten als beperkingen. Natuurlijk is er heel veel dat niet kan op minder dan een bladzijde – een karakterontwikkeling, bijvoorbeeld – maar tegelijkertijd is het zo krachtig. Je kan mensen on the go raken, een heel leven schetsen in twee alinea’s of gewoon één enkel moment uit een mensenleven weergeven en uitvergroten.
Kortverhalen vallen met de deur in huis. Vaak belichten ze slechts een heel klein stukje uit iemands leven. Er hoeft geen mooi afgewerkt begin, midden en einde te zijn. Geen karakterontwikkelingen, geen ze leefden nog lang en ongelukkig, geen perfect afgerond geheel, maar een ruwe diamant die je als lezer zelf mag slijpen. Heerlijk, toch?!
Momenteel werk ik alweer aan mijn volgende roman, maar kortverhalen, die zullen zeker nog volgen.
Geef een reactie